Kolažni program i narativ Svečane akademije, koju je Nikšićko pozorište organizovalo sinoć povodom 140 godina od izvođenja prve predstave „Slobodarka“, Manojla Đorđevića Prizrenca, protekao je u znaku podsjećanja na bogato četrnaestodecenijsko pozorišno stvaralaštvo u gradu pod Trebjesom, ali i na značaj, mjesto i ulogu dramske umjetnosti u kulturnom miljeu i društvu uopšte.
Direktor Pozorišta Radinko Krulanović pozdravljajući publiku, među kojima su bili i predstavnici državnih i lokalnih organa vlasti i institucija, osvrnuo se na značaj izvođenja „Slobodarke“ za razvoj pozorišta u Nikšiću. On je u prigodnoj besjedi ilustovao i detalje sa izvođenja prvih predstava u gradu, odnosno o Bekici Šobajiću, rodonačelniku pozorišta i prvog dramskog pisca u Nikšiću i o nekolicini drugih pregalaca, koji su u nimalo naklonjenom vremenu ispisivali zavidnu hroniku pozorišnog života u tek oslobođenom Nikšiću. Krulanović je napravio i komparativ značaj riječi, posebno literarne i dramske umjetnosti, njihovoj neraskidivoj koheziji i snazi.
Predsjednik Opštine Nikšić, Marko Kovačević govorio je o značaju pozorišta od Antike do danas, ističući da je dramska umjetnost „u Nikšiću od početka pa do danas bila potreba njegovih stanovnika. Potreba za slobodom. …U Nikšiću je pozorište, međutim, u jednom trenutku – sedemdesetih godina prošlog vijeka ukinuto, a onda 1999. godine ponovo je osnovano i od tada do danas imalo je 33 premijere. Na nama je da pazimo da ne padnemo opet u grijeh koji bi nas lišio pozorišta i pozorišnog života, da ne zaboravimo jezik na kom je naše pozorište progovorilo, jezik „Slobodarke“, i da ne zaboravljajući ga idemo dalje u budućnost u kojoj će naš cvijet iz dubokog korijena naše narodne kulture izrasti visoko iznad nje“, rekao je Kovačević.
Predsjednik Skupštine Crne Gore Andrija Mandić, čestitajući jubilej Nikšićkom pozorištu rekao je da je malo je gradova i u Crnoj Gori i van nje koji se prema svojoj kulturnoj tradiciji odnose sa toliko poštovanja i toliko želje da joj budu dostojni nastavljači. To poštovanje i tu želju iskazuju i današnji stanovnici Nikšića, među kojima je mnogo istinskih ljubitelja umjetnosti i priličan broj istinskih, veoma istaknutih umjetnika, slikara, književnika, muzičara, reditelja, glumaca i dramskih pisaca“, rekao je Mandić.
Prema njegovim riječima, kada se kaže „gospodin Nikšić“ misli se upravo na taj „snažni kulturni i umjetnički prizvuk koji se u ovom gradu i danas osjeća na svakom koraku, na tu specifičnu kulturnu energiju koju je Nikšić sačuvao i u najtežim vremenima“. On je kazao da je „svijetla pozorišna tradicija Nikšića započeta davne 1884. godine predstavom „Slobodarka“ autora Manojla Đorđevića Prizrenca. „A dvije godine kasnije premijerno je izvedena i „Balkanska carica Nikole I Petrovića Njegoša, za vrijeme čije vladavine je Nikšić postao pionir i gospodar naše pozorišne scene“, zaključio je Mandić.
Petar Kovačević iz Ministarstva kulture i medija naglasio je da Nikšićko pozorište, i njegov „Međunarodni festival glumca“ imaju svoju posebnost na kulturnoj mapi Crne Gore.
„Ovo je prostor odakle su potekli veliki protagonisti teatra i filma čije su interpretacije djela ucrtavale nove smjernice umjetničkim traganjima, kakvi su bili Veljko Mandić i Goran Bulajić, ali i režiseri koji su svoju poetiku raskrilili u visoke domete filma kako je to radio Živko Nikolić“, istakao je Kovačević.
U okviru Svečane akademije izvedeni su segmenti iz četiri pozorišne predstave iz različitog perioda pozorišnog života u Nikšiću: „Slobodarke“, Čekajući Godoa“, „Biciklistički ustanak u Crnoj Gori“ i „Pluća“. Režiju ovih fragmenata, kao i Svečane akademije potpisao je Radisav Rajo Jevrić, dramaturg Nikšićkog pozorišta, koji je poznat i kao pozorišni reditelj, a uspješno se predstavio i kao filmski režiser.
U programu Svečane akademije, čiji su voditelji bili glumci Anja Drljević i Matija Memedović, učetvovao je i kvartet Unique.
Prije Svečane akademije u centralnom foajeu otvorena je narativno-fotografska izložba pod nazivom „Putem Slobodarke“, koja riječju i slikom govori o višedecenijskoj istoriji pozorišnog života u Nikšiću. Izložbu je otvorio umjetnički direktor Nikšićkog pozorišta mr Janko Jelić.